10 sınıf felsefe bilgi felsefesi

ÜNİTE2: FELSEFE İLE DÜŞÜNME 10.2.1. Akıl yürütme ve düşünmeye ilişkin kavramları açıklar. a) Görüş, argüman, önerme, tümdengelim, tümevarım, analoji, tutarlılık, çelişiklik, gerçeklik ve doğruluk kavramları üzerinde durulur. b) Örnek metinler verilerek bu metinlerdeki tutarlı ve çelişik ifadelerin belirlenmesi sağlanır. 10.2.2. Bilgifelsefesi (epistemoloji) ALİ RIZA ÖZDERİCİ AİHL R.A. - 10. sınıf felsefe/ Ahlak felsefesi - Felsefe 10. Sınıf 2.ünite eşleştirme - Epistemoloji Felsefebilgisi hiçbir işverenin değerlendirdiği bir nitelik olmadığı gibi, kişiyi yaşamında başarılı kılacak bir güçle de donatmamaktadır. Öyle bir felsefe öğreniminin gereği var mıdır? Bu sorunun tek yanıtı vardır” Kaynak: Cemal YILDIRIM, Bilim Felsefesi. 1. 10 Sınıf Felsefe Bilgi Felsefesi İçerikleri 10 Sınıf Felsefe 3. Ünite Bilgi Felsefesi Sunusu : 10. Sınıf Felsefe Bilim Felsefesi Konu Özeti PDF : Bir cevap yazın Cevabı iptal et. E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir. Yorum * İsim * E-posta * İnternet sitesi. Sites De Rencontres Y Aller Ou Pas. Ana Sayfa » 10. Sınıf » 10. Sınıf Felsefe Ana Sayfa 10. Sınıf 10. Sınıf Felsefe Bilim Felsefesi test çöz ve puan kazan. Bu konuda yeni nesil beceri temelli sorular ve cevapları, kazanım testleri ile konu kavrama testleri bulunmaktadır. Bu testi çözerek yazılı sınava etkin bir şekilde hazırlanabilirsiniz. FELSEFENİN ANA KONULARI BİLGİ FELSEFESİ EPİSTEMOLOJİ Bilgi Felsefesinin Konusu Doğa ve evrenle ilgili sorunlara tanrı ve ruh bağlamında getirilen metafizik açıklamalar duyu organlarının verileri ile açıklanamadığından bilginin kaynağına doğrudan yönelmek gereği doğmuştur. Böylece bilgi, felsefenin ana konularından birini oluşturmuştur. Bilgi felsefesinin konuları Bilgi Kuramı teorisi Sübje bilen ile obje bilinen arasındaki ilişkiyi inceleyen bilgi felsefesi alanına bilgi kuramı denir. Sübjenin, objeyi incelerken ulaşacağı sonuçlar felsefe açısından tartışmalıdır. Bu tartışmalar bilgi kuramında iki temel çerçevede ortaya çıkmaktadır. Bilgi Kuramının Temel Kavramları Doğruluk Hakikat Bilginin bilgi konusu ile tam uygunluk içinde bulunmasıdır. Bir bilginin doğruluğu, onun kanıtlanabilmesi ile mümkündür. Çünkü doğruluk düşünce ile nesne obje nin uygunluğudur. Gerçeklik İnsan bilincinden bağımsız olarak var olanlardır. Gerçeklik varlığın bir özelliği başka bir deyişle var oluş tarzıdır. Temellendirme Bir yargının doğruluk iddiasının dayanağının gösterilmesidir. Felsefede ileri sürülen her yargı gerekçeleri gösterilerek temellendirilir. Temellendirme yargıları derinliğine ve genişliğine araştırarak yapılır. Bilginin kaynağı “İnsan bilgiye hangi araçlarla ulaşır?” sorusuna yanıt arar. Bu soruya verilen yanıtlar farklı felsefi sistemlerin doğmasına yol açar. Bilginin kaynağı akildir, çünkü duyu organlarının bilgisi zorunlu ve kesin değildir diyen rasyonalizme karşı empirizm, bilginin kaynağı deneydir, doğru ve kesin bilgiye duyu organları aracılığı ile yapılan deney ve gözlem ulaştırır görüsünü savunur. Entüisyonizm sezicilik ise bilginin kaynağının sezgi olduğunu ileri sürer. Bilginin değeri Neleri ne derece bilebiliriz? Bilginin insan yaşamındaki yeri ve önemi nedir? Nelere bilgi demek gerekir? Sorularına bilgi kuramı yanıt arar. Mantık Doğru bilgiye ulaşmak için düşünceler arasındaki ilişki ve düzeni yöneten ilke ve yasaları saptayan alan mantık lojik tir. Mantık doğru düşünmenin kurallarını koyar, ilkelerini saptar. Bilgi kuramı, bilginin objesi ile uygunluğunu temellendirirken mantığın kural ve ilkelerine dayanır. Bilgi Felsefesinin Temel Problemleri Doğru Bilginin Olanağı Problemi Bilgi felsefesinin tartıştığı temel sorun, doğru bilginin olanaklılığı sorunudur. Mutlak, kesin bilgilere ulaşılıp ulaşılamayacağı sorununa verilen yanıtlar iki başlıkta toplanabilir Doğru Bilginin Olanaklılığı Mutlak, doğru bilginin mümkün olduğunu savunan sistem ve felsefeciler, doğru bilgiye nereden, nasıl ve hangi araçlarla ulaşılacağı konusunda farklı görüşler ileri sürerler. Rasyonalizm Akılcılık Rasyonalizme göre, zorunlu, kesin ve genel geçer bilgilere ancak akılla ulaşılır. O halde doğru bilginin kaynağı akildir. Duyu organlarının verileri geçici ve doğruluğu kesin olmayan bilgilerdir ve bu verilere güvenilemez. Felsefe evreni ve insani kavrarken akli kullanarak doğru bilgilere ulaşabilir. Temsilcileri Sokrates 5. yüzyılda yaşamıştır. Sofist göreliliğe relativizme karşı çıkmış, bilgilerimizin doğuştan var olduğunu savunmuştur. Sokrates ’ e göre öğretmenin görevi yeni bir şey öğrenmek değil insanın aklında saklı olan bilgileri doğurtmaktır. Sokrates ’ in bu yöntemine diyalektik adi verilir ve karşılıklı konuşmaya, tartışmaya dayanır. Platon Platon ’ a göre bilginin kaynağı duyu organları olamaz. Çünkü duyu verileri kişilere göre değişir. Oysa matematiğin bilgileri kesindir. Platon ’ a göre iki türlü dünya vardır idealar ve görünenler fenomenler dünyası. İçinde yasadığımız nesneler dünyası gerçek değildir. Fenomenler dünyası dediği bu dünyanın bilgisi doxa Sani dir. Gerçek olan idealar dünyasıdır ve bu dünya ancak akılla kavranır. Duyularla kavradığımız fenomenler dünyası idealar dünyasının bir gölgesi bir kopyasıdır. Aristoteles Aristoteles ’ e göre idealar nesnelerden bağımsız değildir. İdealar, tek tek nesnelerin özünde tümel kavramlar olarak vardır. Bilginin amacı tekil yani bireysel olanı bilmektir. Çünkü gerçekten var olan tek tek şeylerdir. Ancak tekilin bilgisine genelin bilgisinden yani tümelden ulaşılır. Gerçek bilgi genel yargılara dayanan önermelerdir. Bunun yöntemi de tümdengelim dedüksiyon dir. Tümdengelimin en mükemmel biçimi ise kıyas tasım tır. Farabi Farabi’ye göre, bilginin üç kaynağı duyular, düşünce ve akildir. Düşünme ve akil yürütme yoluyla tekil bilgiler biçimlendirilerek hakiki bilgiye ulaşılır. Böylece genel geçer ve kesin bilgi elde edilir. Farabi’ye göre akil, iyi ve kötüyü, güzel ve çirkini, doğru ve yanlısı birbirinden ayırarak en yüce erdem olan bilgiye ulaşılır; böylece Tanrı ’ ya ulaşmanın da yolunu bulmuş olur. Descartes Descartes, bilgi modeli olarak analiz ve senteze dayanan matematiği benimser. Matematik bilgilerin kaynağı akildir. Araştırmaları sırasında ünlü “metodik şüphe” yöntemini kullanır. Bu yönteme göre; o Her şeyden şüphe ederim o Şüphe ettiğimden şüphe edemem O halde şüphenin kaynağı olan kendi varlığımdan şüphe edemem. Düşünüyorum, öyleyse varım Cogito, ergo sum. İnsanın Ben ’ inde Ego Tanrı kavramı vardır. o Tanrı’nın yarattığı evrenin varlığından şüphe etmem. Spinoza Spinoza da metafiziği ve geometriyi bütün bilimlerin ideal modeli olarak görür. Çünkü metafizik ve geometrinin sonuçları kesin ve zorunludur. Bu özelliği de kullandığı yöntemden gelir. O halde felsefe alanına da bu yöntem uygulanmalı ve felsefede de açık ve seçik bilgilere ulaşılmalıdır. Spinoza “Etika” adli yapıtında felsefi sorunları, tıpkı geometri problemlerini çözer gibi ele almıştır. Leibniz Leibniz de Spinoza gibi matematiğin yöntemini felsefeye uygulamak istemiş, matematik dili kullanarak yapılan bir felsefe düşünmüştür. Duyu verilerini inkâr etmeyen Leibniz, bunların yeterince açık seçik olmadığını savunur. Mükemmel bilgi, matematiğin bilgisi olan rasyonel bilgidir. Çünkü matematiğin kavramları arasındaki ilişkiyi akil kurar. Leibniz’e göre, Tanrı fikri ve aklin ilkeleri, insan zihninde deneyden önce ve doğuştan vardır. Hegel Kesin bilgiye akılla ulaşılabileceğini savunan Hegel, duyu verilerinin varlığın özünü vermeyeceğini savunur. Hegel’e göre, gerçeğe, diyalektik adi verilen “kavram” la ulaşılabilir. Diyalektik, tez, anti-tez, sentez aşamalarından geçerek bilgiyi oluşturur. Önce ide fikir kavram olarak vardır tez. İde kendi dışına çıkarak doğayı oluşturur anti-tez. Kendine yabancılaşan ide ahlak, din, hukuk, sanat gibi alanlarda tekrar kendi tinsel ruhsal varlığına döner sentez. Empirizm Deneycilik Doğru bilgiye duyu verileri ve deneyle ulaşılabileceğini savunan akimdir. İnsan aklında doğuştan bilgi olmadığını ve bilgiye diş dünyadan gelen deney verileri ile ulaşılabileceğini ileri sürer. Bilginin kaynağı deneydir. Empirizm deneye dayanan fiziği temel alır. Empirizmin ilk örnekleri ilkçağda Epiküros ’ta görülür. Ona gör bütün bilgilerin ilk kaynağı duyudur. Temsilcileri John Locke Locke, rasyonalizme karşı çıkarak insan aklinin doğuştan “bos levha” tabular asa olduğunu savunur. Bos levha deneyler ve alışkanlıklarla sonradan dolar ve bilgiye dönüşür. Locke ’ a göre insan aklında doğuştan bilgi yoktur. Locke bilginin oluşumunu hep ikili gruplara ayırarak inceler. Önce bilgiyi oluşturan deney alanını ikiye ayırır Dış Deney Dış dünyayı duyularla tanımamızı sağlar. İç Deney Zihinsel işlemlerle içimizde oluşan olayları bildirir. Dış ve iç deney düşünce ve tasavvurlarımızın ideal kaynağıdır. Düşünce ve tasavvurlar da iki biçimde oluşur.  Yalın Tasavvurlar Duyumlar ve ruhsal olaylarla ilgili tasavvurlardır. Bileşik Tasavvurlar Yalın tasavvurları birleştirerek düzenleyen, zihin tarafından üretilen tasavvurlardır. İkincil nitelikler Algılayan sübjeye bağlı olarak duyumsanan ve tasavvur edilen niteliklerdir. Birincil nitelikler Nesnelerin süjeden bağımsız olarak kendiliğinden sahip oldukları özelliklerdir. George Berkeley Empirizmi, doğrudan duyu algısı olarak kabul eder. Duyu algılarının dışındaki bilgi kaynaklarını reddeden Berkeley, zihnin soyutlama gücüyle elde ettiği kavramların bilgi olduğunu da reddeder. David Hume Hume’a göre tek deney alanı vardır. O da dünyayı duyularla tanımamızı sağlayan dış deneydir. Zihinde yalnızca duyumlar ve izlenimler ile fikirler idealar vardır. Düşünme ilkelerinin kaynağı da dış dünyadır. Nedensellik ilkesi aklin zorunlu sonucu değil, olayların art arda yaşanmasının yarattığı bir “alışkanlık” ya da “çağrışım” dır. Olaylar arasında objektif bir nedensellik bağı yoktur. Ona göre deneysel bilimler yalnızca olaylar arasındaki ilgiyi saptamalı daha ileriye gitmemelidir. Condillac Empirizmi tümüyle duyumluluğa sensüalizm indirger. Condillac’a göre tüm bilgilerin kaynağı duyulardır. Duyu verilerinin dışında hiçbir sonuç bilgi değildir. İnsanınki gibi iç organları olan bir heykelin dışı mermerle kaplı olduğu için hiçbir ekilenimi olmaz. Ancak heykelin mermer kabukları kaldırılınca duyumlar ortaya çıkar. Böylece heykel ruhsal ve zihinsel bir yasama ulaşır. Kritisizm Eleştiricilik Kristizm, bilgi teorisine akli inceleyerek yaklaşmaya çalışır. Bunun için de bilgiyi sağlamada aklin rolünü ve deneyin rolünü ayrı ayrı ele alarak rasyonalizmle empirizmi uzlaştırmak ister. Temsilcisi Immanuel Kant Kant ’ a göre, “Bütün bilgi deneyle baslar ama deneyden doğmaz.” Deney bilginin hammaddesini sağlar, dolayışı ile deney verileri tek başına bilgi değildir. Deney verilerini bir düzene koymak için akla gereksinim vardır. Akılda, deneyden gelmeyen a priori kategoriler kalıplar vardır. O halde bilgi, deneyden gelen aposteriori verilerin zihinde doğuştan bulunan ve deneyden gelmeyen kategorilerde düzenlenmesi ile elde edilir. UYARI Kant deneyden gelen bilgi ve verilerini bilginin hammaddesi kabul ederek empirizm; ancak bu deney verilerinin zihinde doğuştan bulunan kategorilerde islenerek bilgiye dönüştüğünü kabul ederek de rasyonalizme yaklaşır. Kant ayrıca, doğru ve kesin bilgiye ulaşılabileceğini savunan dogmatizm ile tüm bilgilerin duyu verilerinden kaynaklandığı için göreli olduğunu savunan septisizmi de uzlaştırmaya çalışır. Kant bu uzlaşmayı sağlarken bilgi alanını ikiye ayırır. Fenomenler ve numenler alanı. Fenomenler görünenler alanının bilgisi duyu verileriyle oluşur ve nesneler dünyasının bilgisi duyu organları ile kavranır. Bu bilgi insanlara göre değişmez, bu nedenle nesneldir objektiftir. Ancak duyu organlarının bilgilerinin dışında kalan numenler alanının bilgilerini bilemeyiz. Çünkü bunlar zihinde doğuştan bulunan kategorilere göre biçimlenmez. Numenler alanının bilgisi metafizik bilgilerdir ve metafizik bilgiler kesin değildir. Kant, duyu verilerinin bilgilerinin tüm insanlar için ayni olduğunu savunarak nesnelliği ön plana çıkartıp dogmatizme yaklaşırken, numenler alanının metafizik bilgilerinin göreli relatif olduğunu savunarak septisizme yaklaşır. Pozitivizm Olguculuk Doğa bilimlerinin hızlı bir biçimde geliştiği 19. yüzyılda doğmuştur. Felsefi sistemler yaşadıkları çağın özelliklerinden etkilenerek biçimlenir. Pozitivizm de 19. yüzyıla damgasını vuran doğa bilimlerinden etkilenerek doğmuştur. Pozitivizm ancak duyu verilerine ve deneye dayanan olgusal dünyanın bilinebileceğini ve bu bilgiye de bilim aracılığı ile ulaşılabileceğini savunur. Temsilcisi Auguste Comte Pozitivizmin kurucusu Comte’a göre, insan yalnızca, duyu verilerine dayanan dış dünyayı bilebilir. Deneyle denetlenemeyen her türlü felsefi soru anlamsızdır. Bu yüzden, olguların arkasında yatan nedenler değil, olguların arasındaki ilişkilerin bilgisine ulaşmayı amaçlamak gerekir. Felsefe, deney sonuçlarını sistemleştirerek ahlak, din, siyaset gibi alanlarda kullanmalıdır. Felsefenin görevi bilimin içine karışan metafizik unsurları, bilimden ayıklamak olmalıdır. Comte, insanlığın bilimin egemen olduğu pozitif döneme ulasana dek üç asamadan geçtiğini söyler. Comte’un bu görüsüne üç hal yasası denir Teolojik dönem İlkel toplumlar dünyayla ilgili tüm soruların yanıtlarını tanrıda ve tanrısal güçlerde aramışlardır. Teolojik dönemin ürünü dindir. Metafizik dönem Bu dönemde insanlar dünyayı soyut güçlerle açıklamaya çalışmış ve felsefe bu döneme damgasını vurmuştur. o Pozitif dönem Bu dönemde insan dünyayı doğa yaşanır ile açıklama yolunu seçmiştir, tüm soruların yanıtları bilimde aranmıştır. Analitik Felsefe Analitik felsefe, felsefeye bilimlerin dilini analiz etmek işlevi yükler. Böylece felsefe, düşünsel bir etkinlik alanı olmaktan çıkarılır, yalnızca dil analizleri yapan bir alan haline getirilir. Felsefe, bilimlerin dilini çözümleyecek, onların kavram yapılarını araştıracaktır. Bunu yaparken de sembolik mantığı kullanacaktır. Neo pozitivizm yeni pozitivizm ya da mantıkçı empirizm adıyla da anılan analitik felsefe, felsefeyi modern sembolik mantık alanı olarak görür. Temsilcisi Ludwig Wittgenstein, Schlick, Rudolf Carnap ve Reichenbach’tır. Ludwig Wittgenstein Wittgenstein’e göre, dilin sinirleri ile gerçekliğin ve düşüncenin sınırları aynıdır. O halde dilde kullanılan anlamlı önermeler gerçekliğin yansımalarıdır. Varlık ancak dili bilmekle olasıdır. Bu nedenle doğruya dil analizleri ile ulaşılır. Dil ile anlatılamayan konularda susmak gerekir. Entüisyonizm Sezgicilik Kesin ve değişmez bilgilere sezgi aracılığı ile ulaşılabileceğini savunan akim enstüisyonizmdir. Temsilcileri Henri Bergson Bergson’a göre doğru bilgiye sezgi ile ulaşılır. İnsanları bilgiye ulaştıran iki yeti vardır. Zekâ ve içgüdü. Zekâ, madde dünyasının durağan statik halini kavratır. İçgüdü, sürekli hareket ve değişim içinde olan gerçek yaşamı kavratır. Böylece madde dünyasının anlık bilgilerini veren zekâ ile değişen yaşamın bilgilerini veren içgüdünün birleşmesinden sezgi oluşur ve insan kesin ve değişmez bilgilere ulaşır. Zekâ + İçgüdü = Sezgi Gazali Orta Çağ İslam dünyasında Gazali sezgiyi hakikate götüren tek kaynak olarak kabul eder. Gazali ’ye göre duyularla elde edilen verilere güvenilmez. Akil da her konuyu kavramada yetersiz kalır. Nitekim akla dayalı bütün felsefi sistemler birbiri ile çatışmaktadır. Gazali ’ye göre kesin bilgiye imanla ulaşılır ama akla da gereksinim vardır. Bilginin temelinde akil olmasına karsın, onu kesin bilgiye dönüştüren “iman” dır. İman’a dayanan din, akla dayanan felsefeden her zaman üstündür. Kesin bilgi, Tanrı bilgisidir. Tanrı bilgisine de iman ve sezgiyle ulaşılır. Pragmatizm Faydacılık Bilgiye fayda açısından yaklaşan pragmatizm bir yasam felsefesidir. Amerika Birleşik Devletleri’nde doğan bu akim, felsefi bir akim olmanın ötesinde geniş halk kitlelerinin yasam biçimine dönüşmüştür. Temeli İlkçağ filozoflarından sofistlere kadar inen pragmatizm bilgiyi faydaya dayandırır. Pragmatizme göre, ne ki faydalıdır o bilgidir, ne ki bilgidir o faydalıdır. Temsilcileri William James İnsanın temel amacının kendini korumak olduğunu söyleyen W. James bilgiye de bu açıdan yaklaşır. Ona göre doğrular pratik yasam içinde, eylem içinde oluşur. Doğruluğun ölçütü faydadır. Bilimlerin verileri, pratik yaşamamızı kolaylaştırıyorsa, bilgidir. Yasamda insanların gereksinimlerini sürekli değişir. Bu yüzden doğrulukta bu değişime paralel olarak değişir. John Dewey John Dewey’e göre düşünce, doğadan yararlanmayı sağlayan, mutlu olmayı öğreten bir araçtır. Dewey, insanın biyolojik işlevlerinden yola çıkarak, bilgiye çevreye uyum sürecini sağlayan bir araç olarak bakar. Pragmatizm felsefeyi metafizik sorunların dışına taşıyarak yaşanan olgularla sınırladığından pozitivizme yaklaşır. Ancak faydanın zamanla değişebileceğinden söz etmesi de bu akimin relativist yönünü ön plana çıkarır. Fenomenoloji Görüngübilim Fenomenoloji, pozitivizmin duyusal verileri yani olguları ön plana çıkaran anlayışına karşı “genel objeler” in ruhsal tinsel olarak kavranabileceği anlayışını ortaya koyar. Görünenler fenomenler içinde bulunan “öz” doğru bilgidir ve bu “öz” ancak bilinçle kavranır. Temsilcisi Edmund Husserl Husserl, fenomen kavramını olay karşılığında değil, görünenlerin içindeki öz olarak kullanır. Bu yüzden ona göre, gerçek bilgiye özden ulaşabilir. Bilginin bir yanında özne Sübje, diğer yanında nesne obje vardır. Özne, nesne dünyasındaki özleri bilebilir ve bu özler özneye önceden verilmiştir. Bilgiye ulaşmak için duyuların sağladığı verilerden vazgeçip, bilinci ve özü incelemek gerekir. Husserl, felsefenin bütün bilimlerin özlerini ortaya koyan bilimler bilimi işlevini de üstlenmesini ister. Doğru Bilginin Olanaksızlığı insanın açık, kesin ve mutlak bilgiye ulaşamayacağını savunan felsefi sistemler, Sofizm, Septisizm Kuşkuculuk ve Akademi kuşkuculuğu akımlarıyla karşımıza çıkar. Sofizm Sofist felsefe 5. yüzyılda, doğa filozoflarına tepki olarak doğar. Sofistlere göre duyu verileri insanlara göre değiştiğinden kesin bilgilere ulaşmak olanaksızdır. Bu yüzden bilgi görelidir relatiftir. Protagoras ’ a göre insan her şeyin ölçüsüdür. Gorgias ise “Hiçbir şey yoktur. Olsa bile bilinemez. Bilinse bile başkasına aktarılamaz.” diyerek doğru bilginin olanaksızlığını dile getirmiştir. Septisizm Kuşkuculuk, Şüphecilik Kuşkucu Pyrhon Piron, verilen her yargının çelişiği için de güçlü nedenler olduğunu söyleyerek, hiçbir konuda kesin yargıya varılamayacağını ileri sürer. Duyumcu Sensüalist kuşkuculardan Sextus Empricus’a göre doğru bilgi olanaksızdır. Çünkü Ayni şeyler farklı insanlarda farklı etkiler yapar. Her insan duyu bakımından farklı yarabilmiştir. Algılar, içinde bulunduğumuz duruma göre değişir. Septisizmin Eleştirisi Septisizm hiçbir konuda yargıya varmadan her konuda şüphe ederek yaşamayı savunan uç bir görüştür. Ancak septisizm, dogmatizmin “mutlak doğrucu” anlayışına karşı insan zihnini uyarmış böylece bilimsel şüphenin doğusunun ortamını hazırlamıştır. Bilimde şüphe araç, septisizmde şüphe amaçtır. Bilim, doğru bilgiye ulasana dek her şeyden şüphe eder. Oysa septikler yasam boyu her şeyden şüphe etmeyi savunmuşlardır. Felsefe Ders Notları başlığı altında topladığımız bu Felsefe konu anlatımları, 9. Sınıf Felsefe Notları, 10. Sınıf Felsefe Notları ve 11. Sınıf Felsefe Ders Notlarından alınarak, sizlere TYT Felsefe ve AYT Felsefe sınavına hazırlık için Felsefe ders notları olarakta kullanabileceğiniz bu arşivi, sayfa sonunda sizlere PDF indirme seçenekleri ile sunmaktayız. Sayfa sonundaki Felsefe Ders Notları PDF İndir butonuna tıklayarak, PDF Sınavında hangi konuların çıkacağını da merak ediyorsanız TYT Felsefe Konuları başlıklı içeriğimize Sınavında Çıkacak konular içinde AYT Felsefe Konuları başlıklı yazımızı TYT-AYT Felsefe Ders NotlarıFelsefe Ders Notları Konu AnlatımıFelsefenin Anlamı;Bilgi Nedir – Bilgi Türleri Nelerdir?Bilgi TürleriGündelik BilgiDinsel BilgiTeknik BilgiSanat BilgisiBilimsel Bilginin ÖzellikleriFelsefi Bilginin ÖzellikleriFelsefenin Konuları Nelerdir?Felsefenin Diğer Alanlarla İlgisi;Felsefe ve Bilimin Ortak ÖzellikleriFelsefe Nedir? Ne Anlama Gelir?Metafiziğin Tartıştığı Başlıca Sorunlar;Felsefenin Ana Konuları Nelerdir?Felsefe Ders Notları Konu AnlatımıFelsefenin Anlamı;Sistemli felsefe geleneğinin kökleri 2500 yıl öncesine, eski Yunanlılara kadar uzanır. Grekçe ’ de felsefe, philos sevgi ve sophia bilgi sözcüklerinin birleşmesinden oluşmuş “philosophia” sözcüğünden gelmektedir. Bilgi dostu anlamına gelmekte olup felsefe yapan kişilere filozof denir. Felsefe bir soru sorma, sorgulama etkinliğidir; varlığı sorguya çekmektir. Filozof ele aldığı konuyla ilgili sorular sorar ve bunlara, akla dayanarak, sistemli ve tutarlı bir biçimde yanıtlar vermeye çalışır. Felsefe bir bilgi türüdür. Felsefeden başka bilgi türleri de vardır. Felsefeyi anlamak için, bilginin ne olduğunu, nasıl bir bilgi olduğunu anlamak Nedir – Bilgi Türleri Nelerdir?Bilginin Tanımı İnsan, içinde yaşadığı evrende, çevresindeki nesneleri, yaşanan olayları ve durumları, duyu verilerini, hayal gücünü ve düşünme yeteneğini kullanarak anlamaya çalışır. Bilgi, insanın çevresiyle kurduğu ilişkinin sonucudur. Özne Sübje ile nesne obje arasındaki etkileşim sonucu ortaya çıkan bir üründür. Özne Sübje, anlayan, yorumlayan, kavrayan insan bilincidir. Nesne obje, insanın kendi dışında yer alan her Bilgi, yalnızca objelerin algılanması ile oluşmaz. Hayal kurma, tasarlama, anımsama ve düşünme de bilgiyi oluşturan unsurlardır. Örneğin, bilgisayarı rengi ve biçimiyle algılamak da bir bilgidir. Pisagor teoremini düşünmek, üniversite kazanmayı hayal etmek, dünkü maçta atılan golü anımsamak da bir TürleriGündelik Ampirik Bilgi Özne Sübje ile nesne obje arasındaki ilişkinin sonuçlarının doğrudan duyu verileri ve yasam deneyimleri yoluyla kurulması ile gündelik bilgi elde edilir. Örnek Kavak yapraklarının erken dökülmesi kışın sert geçeceğini göstermesi, papatya çayının öksürüğe iyi BilgiÖzneldir sübjektiftirAmaçsız, sistemsiz ve yöntemsiz olarak elde kolaylaştırmasının yani sıra yanıltıcı da Bilgi Özne Sübje ile nesne obje arasındaki ilişkinin inanç, Tanrı, kutsal kitap ve din çerçevesinde kurulduğu bilgi, dinsel BilgiDogmatiktirAyin ve ibadet kuralları iç yaşamını ve toplumsal yaşamı düzenleyen kurallar Bilgi İnsanların yaşamlarını kolaylaştıran araç ve gereçlerin yapılmasının bilgisi teknik bilgidir. Örnek Tas balta, toprak kap, tahta kaşık, otomobil üretimi, bilgisayar, uzay araçlarının Bilgiİnsanların pratik yaşamlarını kolaylaştırırİnsanların, doğaya egemen olmalarını ve doğayı insan yararına değiştirmelerini sağlarSanat Bilgisi Sanatçı özne Sübje nin, nesnel dünyayı, estetik duygusu oluşturacak biçimde kendinden bir şeyler katarak yeniden yaratmasıyla sanat bilgisi BilgisiSübjektiftir özneldirYaratıcıdırSezgilere ve yaratıcı hayal gücüne dayanırÜrünleriyle somutturBireyseldir ve duygulara Bilgi Özne Sübje ile nesne obje arasındaki ilişkinin sinirli bir konuda ve belli bir yöntemle her zaman geçerli sonuçlara ulaşmak için amaçlı ve sistemli olarak kurulması sonucu bilimsel bilgi elde Bilgi Türleri Bilimsel bilginin yöneldiği konu ve kullandığı yöntemlere göre bilimler üçe ayrılırFormel İdeal Bilimler Konusu doğada bulunmayan, insan zihninin soyutlama gücü ile ulaştığı kavramları inceleyen bilimlerdir. Örneğin pi sayısı, rakamlar, sinüs, açı, limit gibi kavramların gerçeklikleri doğada yoktur ve insan bu kavramları zihninde gerçekleştirir. Formel bilimlerde, genellikle tümdengelim yöntemi Bilimleri Doğada olup biten olayları, neden sonuç ilişkileriyle genellemeler yaparak açıklayan bilimler doğa bilimleridir. Fizik, kimya, biyoloji, jeoloji, astronomi gibi bilimler doğa bilimleri sınıflandırmasında yer alır. Doğa bilimleri, genelde tümevarım yöntemini Bilimleri Insanin ve toplumların tarihsel gelişim sürecinde yapıp ettiklerini inceleyen bilimler insan bilimleridir. Örneğin, sosyoloji toplumları ve toplumların yaşadıkları olayları, yapıp ettiklerini incelediği için insan bilimidir. Tarih, sosyoloji, dilbilim, antropoloji birer insan Psikoloji, insani incelediği için insan bilimleri içinde yer alırken, deneysel yöntemler kullanma özelliği ile insan bilimlerinden uzaklaşıp doğal bilimlere Bilginin Özellikleriİnsanın merak ve hayretinden dayanır. Bilimin bulguları insan aklına birikerek ilerleyen ilkesine Bilgisi Özne Sübje nin, evreni, insani, evrende insanın yeri ve kaderini salt düşünce temelinde sistemli olarak açıklama ve yorumlama çabasına felsefi bilgi denir. Filosafia felsefe bilgelik sevgisi anlamına gelir. Felsefenin ilk kurucuları bilgeliği, bilgiyi ve bilmeyi sevmek, erdemli ve mutlu yaşamayı istemek ve aramak olarak Bilginin Doğusu Felsefe, en özgün biçimiyle İlk Çağ doğa filozoflarında görülür. Felsefenin kurucusu olarak Thales kabul edilir. Thales ve diğer doğa filozofları evreni salt düşünce temelinden hareket ederek bütüncü bir yaklaşımla ele aldılar ve ilk ciddi felsefe örneklerini Bilginin Özellikleriİnsanın anlama isteğinden sübjektif. Sonuçları kesin biriken bir alanın bilgisi Konuları Nelerdir?Varlık felsefesiBilgi felsefesiSiyaset felsefesiSanat felsefesiDin felsefesiAhlak felsefesiBilim Diğer Alanlarla İlgisi;Felsefe – Bilim ilişkisi İlk Çağlarda bugün bilim adını verdiğimiz tüm alanların konuları felsefenin içindeydi. İlk Çağ doğa filozoflarından Pythgoras Pisagor felsefeciliğinin yanında, matematikçiydi. Ancak zamanla konu alanlarını belirleyen bilimler, aralıklarla felsefeden ayrılmış ve bağımsız bilimler haline dönüşmüşlerdir. 3. yüzyılda Euclides ’le Öklid geometri felsefeden ayrılmış ve ilk bağımsız bilim olmuştur. Felsefe, bilimlerin çözümlenmeyen alan ve sorunları ile ilgilenir, onları tartışır ve bilimlerin dikkatini o alanlara çeker. Bilimler kendi yöntem ve teknikleri ile bu alanlara yönelir. Böylece tarihsel süreçte bilimlerin alanı genişlerken felsefenin alanı daralır. Bilimsel gelişme sürecinde ne bilim felsefesiz, ne de felsefe bilimsiz ve Bilimin Ortak ÖzellikleriHer ikisi de insanın merak ve hayretinden ikisi de akla ikisi de sistemli ikisi de ikisi de doğruya ve gerçeğe ulaşmayı ve Bilimin FarklarıHer bilim, varlığın yalnızca bir yönüyle ilgilenir, felsefe varlığın tüm yönlerini anlamaya ve açıklamaya kendilerine özgü yöntemler kullanırken, felsefe bilimlerin yöntem ve konularını eleştirip genel yasalara ulaşmakla yetinirken, felsefe bilimlerin sonuç ve yasalarını da nedenleri araştırırken, felsefe incileri nesnel objektif, felsefe öznel sübjektif’ sonuçları kesin, felsefenin sonuçları olanı incelerken, felsefe olması gerekeni araçları deney ve gözlem, felsefenin araçları yaratıcı düşünme, hayal gücü ve öngörüleri yüksek olasılıkla gerçekleşirken, felsefenin tahminleri zayıf olasılıkla yığılarak ilerleyen bilgidir. Felsefe yalnızca yığılan – Din İlişkisi İnsanın ve evrenin nasıl varolduğu, insanın evrendeki yeri ve kaderi, insanın ve evrenin varoluş amacı, insanın mutluluğa nasıl ulaşabileceği gibi sorular felsefenin de dinin de tartıştığı sorulardır. Din, açıklama ve yorumlarını iman ve vahiy temelinde yaparken, felsefe salt düşünce temelinde yapar. Din, imanın ve vahyin açıklamalarını tartışmasız doğru sayarken felsefe eleştirelliğe ve kuşkuculuğa dayanır, özgür düşünceyi – Sanat İlişkisi Sanat felsefesi estetik adi verilen alanda felsefe, sanata bakış açısını ortaya koyar, güzelin ölçütünü bulmaya çalışır. Sanat, güzeli bulmaya çalışırken, felsefe, doğruyu bulmaya çalışır. Sanatın sonuçları, sanat eseri olarak, somut ürünler olarak ortaya konurken, felsefenin sonuçları soyut düşünce ürünleridir. Sanatta yaratıcı hayal gücü temel araçken, felsefede düşünme gücü temel Gereği Felsefe öğrenmenin bilimler gibi insan yaşamına doğrudan katkısını beklemek kuskusuz zordur. Bilgi, pratik yasamda kullanıldığı oranda önem kazanır. Felsefi bilgi de dolaylı olarak insan yaşamını Nedir? Ne Anlama Gelir?İnsanın anlama ihtiyacını karşılayarak “insan olmanın” bilincine çevresinde olup biten her şeye eleştirel yaklaşmasını, böylece kendi düşünce gücüyle olayları anlamasını başkalarının görüşlerine saygı duymayı, onlara karşı hoş görülü olmayı yol gösterir, bilimlerin gelişmesinin dinamiğini oluşturur.“Bilgi toplumu” nun oluşmasına ve bilginin üretilmesine katkıda yasamda başka insanlarla iletişim kurmada yardımcı felsefe, evrende, düşünen, anlamaya çalışan, sorgulayan, eleştiren, yorumlayan bir varlık olmamızın ayrıcalıklı onurunu İşlevi Felsefe Eski Yunan ’ da doğa filozofları ile başlamıştır. Thales, Anaximandros, Anaximenes, Herakletios, Parmenides, Pythagoras, Demokritos gibi filozoflar varlığı merak etmişler, evrenin nasıl ve neden oluştuğu sorularına yanıt aramışlardır. Varlık ve arkhe varlığın ilk nedeni sorununun çözümsüzlüğünü gören ilk Çağ Yunan filozofları sofistlerle insana yönelmişler, insan üzerine tartışmışlar, açıklamalar getirmişlerdir. Sokrates, Platon ve Aristoteles kendilerinden önceki düşünceleri toparlayarak daha bütüncül felsefi sistemler dönemde, yaşamın amacını ve insanın mutlu olmasının yollarını araştıran Epikürosçuluk, Stoacilik, Septisizm Kuşkuculuk gibi akımlar İmparatorluğu’nun kurulması ile doğu ve bati felsefelerinin senteze doğru gittiğini görüyoruz; doğu mistisizmi ile Platon idealizmini uzlaştıran Plotinos Yeni Platonculuk akimini Çağ’ a gelindiğinde, din merkezli, teokratik ve dogmatik nitelikli skolastik felsefe batıda bilim ve felsefede duraklamaya, hatta gerilemeye yol dönemde İslam dünyası bilim ve felsefede altın çağını yaşamıştır. Batı, İslam dünyasındaki felsefi ve bilimsel gelişmelerin etkisi ile Rönesans ve Reform hareketlerini gelişmelerin etkisi ile Francis Bacon, Rene Descartes, Leibniz, John Locke, David Hume, Immanuel Kant gibi felsefeciler yüzyıla gelindiğinde, insani toplum ve çevresi ile bağlantılı bir varlık olarak ele alan diyalektik materyalizm, pozitivizm, pragmatizm, fenomenoloji ve egzistansiyalizm gibi akımlar ve Metafizik Doğaüstü konuları ele alan, bunları akil yoluyla açıklamaya çalışan, evren ve insanla ilgili kanıtlanması ve çürütülmesi mümkün olmayan yorumlar getiren felsefe alanı metafiziktir. Metafizik tarihsel gelişim sürecinde varlığa, bilgiye ve insana, tanrı ve ruh gibi doğaüstü kavramlarla yaklaşmış, duyu organlarının kavradığı nesnel gerçekliği Tartıştığı Başlıca Sorunlar;Varlıkla ilgili ontolojik sorunlar “Gerçekten var olan nedir?” sorusu metafiziğin yüzyıllardır tartıştığı temel sorunlardan biridir. Bu soruya verilen yanıtlar, iki akimin doğmasına neden Gerçekten var olan maddedir. Düşünce ve ruh maddenin Gerçekte var olan düşünce ve ruhtur. Madde, düşünce ve ruhun ilgili kozmolojik sorunlar Metafizik, evrenin nasıl oluştuğunu tartışır. Evrenin oluşumu ile ilgili sorunların tartışılmasından üç ana akim erekbilim Evren bir erkeğe göre oluşmuştur. Genelde, Tanrı ’nin evreni bilinçli ve planlı bir biçimde yarattığını savunan bir Evrende her şey nedensellik ilkesine göre Evrende olup biten her şeyi tanrıya bağlayan varlığı ile ilgili sorunlar Metafizik, “Ruh var midir?” , “Varsa niteliği nedir?” , “Ruh bedenle nasıl ilişkiye geçer?” , “Ruhun ölümsüzlüğü nasıl açıklanır?” gibi sorulara yanıt Ana Konuları Nelerdir?Bilgi FelsefesiBilim FelsefesiAhlak FelsefesiDin FelsefesiSanat FelsefesiFelsefenin ana konuları, Felsefe Ders Notları ile çalışma notları hakkında bilgi sahibi olmak için aşağıdaki linklere tıklayabilirsiniz. Felsefe Ders Notunu PDF indirmek için Tıklayınız. Matematik Ders Notları PDF Fizik Ders Notları PDF Kimya Ders Notları PDF Biyoloji Ders Notları PDF Edebiyat Ders Notları PDF Coğrafya Ders Notları PDF Tüm Ders Notları için Tıklayınız Konu çalışmalarını tamamladıktan sonra, zaman zaman notlarına ve özetlerine bakmaya ihtiyaç duyabilirsin. Tekrar yaparken ya da soru çözerken notlara göz atmak ve gerekli ipuçlarını almak, öğrenme aşamasında sana epey yardımcı olacaktır. Kunduz ekibi olarak, alanında uzman eğitmenlerimizin de desteğiyle, her konuda mutlaka görmen gereken ipuçlarını, formülleri, ders notlarını senin için derliyoruz!📚 Bu yazımızda, Felsefe dersinin 10. sınıf konularından Bilginin Doğruluk Ölçüleri, Doğru Bilgi, Bilginin Kaynağı hakkında bilmen gerekenler ile Bilgi Felsefesi konusuna ait soruları çözerken işine yarayacağını düşündüğümüz ipuçları Bilgi Felsefesi notlarında yer alıyor. Umarız eğitmenlerimiz tarafından hazırlanan bu özet notları sana yardımcı olur. İyi okumalar! Bu notlar, Kunduz eğitmenimiz Nazlı Hoca tarafından hazırlandı. Nazlı Hoca, Uludağ Üniversitesi Felsefe Bölümü mezunu. TYT Felsefe için hazırlamış olduğu ders anlatım ve soru çözüm içerikli videolarını Nazli Bilek Youtube kanalından izleyebilirsin. 📚📚📚 Bilgi Felsefesi Bilginin Doğruluk Ölçüleri Uygunluk Yarar Tutarlılık Tümel Uzlaşım Apaçıklık 📚📚📚 Doğru Bilgi Var mıdır? Bilgi Felsefesi Tablosu 📚📚📚 Bilginin Kaynağı Problemi Rasyonalizm Empirizm Kritisizm Entüisyonizm Pragramatizm Analitik Felsefe Pozitivizm Fenomenoloji 📚📚📚 Şimdi soru çözümlerine devam edebilirsin! Bilgi Felsefesi konusunda bolca soru çözerek pratik yapabilirsin. Bu konu, Felsefe dersi için ilk ve temel konulardan biri olduğu için iyice pekiştirmen önemli. Bilginin Doğruluk Ölçüleri, Doğru Bilgi, Bilginin Kaynağı gibi alt başlıklar pek çok bilgi ve kavram içeriyor. Bu da daha çok soru tipini barındırdığı anlamına gelir. Bu konudan direkt soru gelebildiği gibi, farklı konuların da içinde sıkça geçtiğini görüyoruz. Ders Felsefe olunca bu kavramlar, her zaman karşımıza çıkabilir! TYT ve AYT Felsefe Grubu testlerinde de sıklıkla sorulması tercih edilen konulardan biri. Bilgileri, tanımları ve önemli ipuçlarını öğrendikten sonra, soruların içinde nasıl yer aldığını görmen gerekli. Konu anlatımı yazılarımıza göz attıktan sonra, kendi kaynaklarına ek olarak MEB Kaynaklarını da incelemen faydalı olabilir. Felsefe dersindeki netleri yükseltmedeki anahtar, okumalarını yaptıktan sonra bolca soru çözmek ve yapılamayan soruların doğrusunu öğrenmek. Kunduz’da şu ana kadar, Felsefe dersinden binlerce soru alanında uzman Felsefe eğitmenleri tarafından çözüldü. Daha fazla Bilgi Felsefesi sorusu ve detaylı çözümlerini görmek istersen, aşağıdaki butona tıklayabilirsin! Uygulamamız içerisinden ücretsiz erişebileceğin soru ve detaylı çözümler ile, bu konudaki hakimiyetini arttırman mümkün! ☀️☀️☀️ Her ders için değişmeyen kilit nokta bol bol soru çözümü ile pratik yapmak. Çözemediğin sorulara yanıt bulmak istiyorsan sınava hazırlık sürecinde Kunduz hep yanında! Profesyonel eğitmenler tarafından hazırlanan Soru Çözümü, binlerce soru ve çözümden oluşan Soru Bankası hizmetlerimizden senin için hazırlanmış , tüm konuları öğrenebileceğin premium içerik ders videolarını incelemeyi unutma! Sınava hazırlanmanın en kolay yoluSınırsız video içerikler ve soru çözümleri ile sınava hazırlanÜCRETSİZ KAYDOL DERSİN LİNKİ VİDEOSU Merhabalar BU DERSİMİZDE ELE ALINAN KONULAR  BİLİM VE BİLİM FELSEFESİ NEDİR?  BİLİMSEL YÖNTEM NEDİR?  BİLİMSEL YÖNTEMİN AŞAMALARI NELERDİR?  BİLİMİN DEĞERİ NEDİR?  BİLİMSEL DÜŞÜNCENİN İŞLEVLERİ NELERDİR?  BİLİM VE FELSEFE İLİŞKİSİ  BİLİMSEL BİLGİNİN ÖZELLİKLERİ  BİLİM ADAMLARININ ÖZELİKLERİ  BİLİMLERİN SINIFLANDIRILMASI  BİLİME YÖNELİK YAKLAŞIMLAR  KLASİK OLARAK BİLİM  ÜRÜN OLARAK BİLM  KLASİK BİLİM ELEŞTİRİSİ  ETKİNLİK OLARAK BİLİM Felsefe dersleri videolarını çekmemin amacı başta lise öğrencileri ve ile felsefe grubu bölümlerini okuyan öğrenciler ve değerli meslektaşlarım için alternatif sunum video içerik yapmaktır. Bu Video Hazırlanırken Yararlandığım Kaynaklar 1. Yanıt Yayınları Akıllı Tahta Uygulaması 2. Vip Yayınları Akıllı Tahta Uygulaması 3. Aydın Yayınları Akıllı Tahta Uygulaması 4. Ve Kendi Notlarım Deneyimlerim FELSEFE DERSLERİ KAPSAMINDA ANLATILACAK KONULAR 1-FELSEFEYİ TANIMA 2-FELSEFE İLE DÜŞÜNME 3-VARLIK FELSEFESİ 4-BİLGİ FELSEFESİ 5-BİLİM FELSEFESİ 6-AHLAK FELSEFESİ 7-DİN FELSEFESİ 8-SİYASET FELSEFESİ 9-SANAT FELSEFESİ 10-FELSEFİ OKUMA VE YAZMA tyt felsefe, ayt felsefe, tyt felsefe konu anlatımı, 2021 tyt felsefe, tyt felsefe son tekrar, tyt felsefe soru çözümü, felsefe felsefe felsefe tyt, tyt, ayt, felsefe VİDEO VE SUNUMLARIN FAYDALI OLMASI DİLEĞİYLE…. felsefe tytfelsefe yks

10 sınıf felsefe bilgi felsefesi